म्यानमारच्या लोकशाहीवादी नेत्या सू की यांची अखेर सुटका

यांगून, दि. १३ : लोकशाहीवादी नेत्या आँग सॅन सू की यांची म्यानमारच्या लष्करी राजवटीने अखेर आज सुटका केली, असे एका अधिकाऱ्याने सांगितले. सू की यांना जवळून पाहता यावे यासाठी त्यांच्या निवासस्थानाजवळ सू की समर्थकांनी प्रचंड गर्दी उसळली होती.
गेल्या दोन दशकांपासून ज्या घरात सू की यांना लष्करी राजवटीने नजरकैदेत ठेवलेेले आहे, त्या घराकडे जाण्यासाठी त्यांच्या चाहत्यांनी एकच गर्दी केली. सू की यांच्या निवासस्थानाकडे जाणाऱ्या रस्त्यांवर उभे केलेले अडथळे पोलिसांनी हटविण्यास प्रारंभ केल्यानंतर लोकांचे थवेच्या थवे सू की यांचे क्षणभर तरी दर्शन व्हावे यासाठी तिच्या निवासस्थानाकडे जाऊ लागले. यावेळी लोक सू की यांच्या नावाच्या घोषणा देत होते. तसेच त्यांची छायाचित्रे असलेली पोस्टर्स घेऊन सू की समर्थनार्थ घोषणा देत होते.
सू कीच्या सुटकेसंदर्भात माहिती देणाऱ्या सरकारी अधिकाऱ्याने सांगितले की, काही जबाबदार अधिकारी सू की यांच्या निवासस्थानी गेले व त्यांनी सू की यांना त्यांच्या सुटकेचा आदेश वाचून दाखविला. सू की यांची आता सुटका झाली आहे, असे एका लष्करी अधिकाऱ्याने आपले नाव न सांगता सांगितले.
आपल्या लाडक्या ६५ वर्षीय नेत्याचे दर्शन घेण्यासाठी हजारो लोक त्यांच्या निवासस्थानाजवळ जमले होते. म्यानमारमधील लष्करी शासकांनी सू की यांना बाजूला हटविण्याचा तसेच त्यांना गप्प करण्याचा अनेकदा प्रयत्न केला. परंतु, त्यात ते अपयशी ठरले. आजही म्यानमारच्या भविष्याच्या दिशेने सू की यांच्याकडे तेथील जनता बघत आहे.
""सू की म्हणजे आमच्यासाठी आई, बहीण व आजी आहेत. कारण, सू की या, या देशाला स्वातंत्र्य मिळवून देणारे जन. आँग सॅन यांची मुलगी आहे'', असे ४५ वर्षीय नाईंग नाईंग वीन यांनी सांगितले. तिच्या नसानसांत तिच्या वडिलांचे रक्त असल्याचेही त्यांनी सांगितले.
लष्करी राजवटीला विरोध करण्याची जोखीम पत्करीत जवळपास अडीच हजार राजकीय कैदी, सू कीचे अनेक पाठीराखे सू कीचे छायाचित्र असलेले टी शर्ट घालून होते. या टी शर्टवर लिहिले होते- आम्ही आँग सॅन सू की सोबत आहोत. या जमावाचे पोलिस लपूनछपून छायाचित्रणही करत होते.
म्यानमारमधील सर्वाधिक लोकप्रिय बंडखोर असलेल्या लोकशाहीवादी नेत्या सू की २००३ पासून लष्करी राजवटीच्या नजरकैदेत होत्या. सू की यांची तशी मागील वर्षीच सुटका होणार होती; परंतु एका अमेरिकन नागरिकाने तलावाच्या काठावर असलेल्या सू की यांच्या निवासस्थानी पोहून जाण्याचा प्रयत्न केल्याचे लक्षात येताच सू की यांच्या सुटकेला आडकाठी आली व त्यांची सुटका पुन्हा लांबली. तेव्हापासून म्यानमारच्या लष्करी शासकांवर जगभरातून जोरदार टीका होऊ लागली तसेच गेल्या २० वर्षांपासून नजरकैदेत असलेल्या सू की यांची सुटका करण्यात यावी, अशी मागणी सतत होऊ लागली.
२० वर्षांपूर्वी झालेल्या निवडणुकीत सू की यांचा पक्ष बहुमताने निवडून आल्यानंतरही सू की यांच्याकडे सत्ता सुपूर्द करण्यात आली नव्हती. २००२ मध्ये सू की यांची सुटका करण्यात आली होती, त्यावेळी सू की जेथे जेथे जात तेथे प्रचंड गर्दी होत होती. म्यानमारच्या लष्करी शासनाचे प्रमुख थान स्वे यांनी सू की यांची सुटका केलेली असली तरी त्यांच्यावर काही बंधने टाकली असावीत, अशी शंका व्यक्त करण्यात येत आहे. परंतु, आँग सॅन सू की यांचे वकील न्यान वीन यांनी म्हटले आहे की, सू की अशा कोणत्याही अटी मान्य करणार नाहीत. याआधीही त्यांच्यावर अशा अटी लादण्यात आल्या त्यावेळीही त्यांनी अशा अटींना विरोध केला होता. सू की हा लढा देशासाठी तसेच आपल्या वैयक्तिक तत्त्वांसाठी लढत आहेत. १९९९ साली सू की यांचे पती मिशेल ऍरिस कॅन्सरचे रुग्ण असताना व शेवटचे श्वास घेत असताना त्यांनी आपल्या पत्नीला भेटण्याची इच्छा व्यक्त केली होती. परंतु, म्यानमारच्या लष्करी हुकूमशहांनी त्यांना भेटण्याची परवानगी नाकारली होती. गेल्या दहा वर्षांपासून सू की यांनी आपल्या दोन मुलांना बघितलेले नाही तसेच आपल्या नातवानांही त्या कधी भेटलेल्या नाहीत.