ख्यातनाम ख्यालगायिका गंगुबाई हनगल यांचे निधन

हुबळी, दि. २१ : हिंदुस्थानी संगीतामधील विख्यात शास्त्रीय गायिका श्रीमती गंगुबाई हनगल यांचे मंगळवारी सकाळी सातच्या सुमारास निधन झाले. त्या ९७ वर्षांच्या होत्या. त्यांच्या पश्र्चात दोन पुत्र एक कन्या असा परिवार आहे.
श्र्वसनाच्या विकारामुळे गेल्या महिन्यात श्रीमती हनगल यांना हुब़ळीच्या एका खाजगी रूग्णालयात उपचारार्थ दाखल करण्यात आले होते. दोन दिवसांपूर्वीच छातीतील संसर्गाने त्यांची प्रकृती अधिकच चिंताजनक बनली होती. त्यावेळी त्यांना दुसऱ्या एका रूग्णालयात दाखल करण्यात आले होते. मात्र आज सकाळी त्यांची प्राणज्योत मालवली.
गंगुबाई हनगल यांचा जन्म धारवाडात ५ मार्च १९१३ रोजी झाला. किराणा घराण्याचे गायक सवाई गंधर्व उपाख्य रामभाऊ कुंदगोळ यांच्याकडे १९३६ पासून रितसर गायनाचे शिक्षण सुरू झाले. बालवयातच किराणा घराण्याचे उस्ताद अब्दुल करीम खॉं, महात्मा गांधी यांनी त्यांच्या पाठीवर कौतुकाची थाप मारली. गायकीबरोबरच कथ्थकचे धडेही गंगुबाईंनी धारवाडात गिरविले. १९३२ मध्ये एचएमव्ही या कंपनीने त्यांच्या १२ गाण्यांची ध्वनीमुद्रिका गांधारी हनगल या नावाने प्रकाशित केल्या. गुरूराव कौलगी यांच्याशी विवाहबद्ध झाल्यानंतरही गायनाचा रियाजही त्या एकनिष्ठतेने करत राहिल्या. टॉन्सिल्सच्या विकारामुळे त्यांच्या आवाजात बदल झाला. मूळचा बारीक आवाज गेला तरी आवाजात झालेला बदल त्यांनी दमदारपणे वापरला.
आजपर्यंत गंगुबाई हनगल यांना पद्मविभूषण (१९९९), पद्मभूषण (१९७१), संगीत - नाटक अकादमी (१९७३), तानसेन (१९८४), माणिकरत्न (१९९८), पं. रामनारायण पुरस्कार (२००२), वरदराजा आद्या (१९९७) यांसह अनेक पुरस्कारांनी त्यांचा सन्मान करण्यात आला. याशिवाय अनेक विद्यापीठांनी त्यांना सन्माननीय डॉक्टरेटही बहाल केली होती.